تیشرت مچینست لش طرح قالیچه پشت چاپ-رنگ آجری

تیشرت مچینست لش طرح قالیچه پشت چاپ-رنگ آجری

 

فرش ایرانی مفهومی نمادین از باغ بهشت است. به طور مثال در نمادشناسی قالی ایرانی نقش ترنج و ماهی نمادی از حیات و زندگی و نقوش اسلیمی -ختایی معنایی از گلها و درختان بهشتی اند.

شناخت مفهوم پنهان شده در آثار هنری همواره یک آموزه لذت بخش است که ما را به سفری اکتشافی در تاریخ جامعه و فرهنگ گذشتگان می برد. فرش ایرانی به عنوان یک اثر هنری نمادین و کهن، گنجینه ای از مفاهیم فرهنگی جامعه، باور، عقیده و … مردم ایران زمین در طول تاریخ می باشد. شناخت نمادها و فرایند تغییر و تکامل آن، پنجره ای جدید از درک این اثر هنری به روی ما می ­گشاید.

 

جایگاه هنری فرش ایرانی

فرش و هنر فرش بافی دیرینه ترین شکل هنر ایران زمین است. فرش ایرانی از پیش از دوره ساسانیان توانسته است از تنگناهای تاریخ عبور کند و به امروز برسد. اصالت و زیبایی بصری به فرش ایرانی هویت بخشیده است. طراحی، نقوش، شکل گره و بافت، رنگرزی و … ویژگی های متفاوت و اصیل فرش ایرانی را به وجود می آورند و مفاهیم هنری، فرهنگی و فلسفی جالبی را خلق می کنند. فرش ایرانی با ویژگی های منحصر به فرد خود توانسته است جایگاه هنری والایی در سطح جهانی به دست بیاورد

 

• هماهنگی بین فرم و اجزا

در ساختار فرش ایرانی تمامی اجزا و فرم ها به صورت متوازن ترکیب شده اند. رعایت ترکیب بندی باعث هماهنگی در ایجاد تناسب بصری می شود. استفاده ازخطوط افقی، عمودی و اشکال هندسی نقش مهمی در ترکیب بندی و ایجاد هماهنگی و تعادل فرش ایفا می‌کند.

ریچارد اتینگهاوزن ایران شناس مشهور، فرش ایران را با سه ویژگی تجرید گرایی، آرمان خواهی، قوت رنگ آمیزی توصیف می‌کند.

بررسی کلی نماد و نشانه شناسی فرش دستباف ایرانی

فرش دستبافت ایرانی آینه ای تمام نما از انعکاس فرهنگ و باور مردم ایران زمین است. نقوش فرش در هر دوران وابسته به منطقه بافت و هنرمند قالیبافی به صورت نقشی نمادین در بستر فرش، متجلی شده است. شناسایی و شناخت نمادهای فرش دستبافت درکی عمیق از هویت فرش و مفاهیم نمادین آن آشکار می­ کند. به گفته هیلمن، فرش شناس شرقی، فرش ایرانی تجسمی از بهشت برین است و ایرانیان نقش باغ بهشت را روی زمین مجسم کرده اند. فرش ایرانی با نقوش و آرایه های گیاهی و جانوری نمادی از نعمت های باغ بهشت است که به زیباترین شکل ممکن مجسم می شود. در ادامه برخی از نمادهای فرش ایرانی بررسی شده است.

 

منبع مقاله : فرش بهشتی